Bồi thường “đất ở” hay “đất nông nghiệp”?   |  

Từ trước ngày Luật Đất đai năm 1993 có hiệu lực đến nay, gia đình ông thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế nông nghiệp và thuế nhà, đất đối với Nhà nước; đất được sử dụng liên tục với mục đích là “đất ở”.

Ngày 20/8/2008, ông Mùi nhận được thông báo phê duyệt chính thức về việc Nhà nước bồi thường khi thu hồi đất của hộ gia đình ông để thực hiện dự án mở rộng, nâng cấp quốc lộ 4B với 2 mức: Bồi thường 39,34m2 “đất ở” và bồi thường 31,47m2 “đất nông nghiệp” (liền kề với 39,34m2 “đất ở”) và  nằm sát quốc lộ 4B. Ông Nông Văn Mùi cho rằng Nhà nước đối xử với ông như vậy là “không công bằng” vì nhiều hộ khác cũng có “đất nông nghiệp” liền kề với “đất ở” nằm sát quốc lộ 4B tương tự như ông, nhưng “đất nông nghiệp” của những hộ ấy thì lại được công nhận là “đất ở” và họ được bồi thường “đất ở” (như các hộ: ông Lê Viết Kim, ông Lương Văn Hào, ông Dương Văn Tạo…).

Ý kiến của chúng tôi

I. Vào những năm 70 – 80 của thế kỷ trước, khi địa chỉ cư trú của hộ gia đình ông Nông Văn Mùi còn ở xã Hợp Thành, huyện Cao Lộc thì mảnh đất hơn 80m2 mà hộ gia đình ông sử dụng và nộp thuế nông nghiệp là “đất nông nghiệp”. Tuy nhiên, từ nhiều năm nay, địa giới hành chính nơi hộ gia đình ông sinh sống đã thuộc về TP Lạng Sơn phù hợp với quy hoạch hiện trạng là “đất ở” nên khi Nhà nước thu hồi đất, các hộ dân ở đây mới được bồi thường về đất theo giá trị quyền sử dụng “đất ở”.

Như vậy, cần khẳng định: UBND tỉnh Lạng Sơn đã hoàn toàn làm đúng pháp luật khi bồi thường “đất ở” đối với các hộ các ông: Lê Viết Kim, Lương Văn Hào, Dương Văn Tạo…

II. Mảnh đất trên 80m2 của ông Mùi “phía Tây giáp nhà ông Hoàng Trung Kiên, phía Đông giáp ngõ 8 cạnh nhà ông Lê Viết Kim, phía Bắc giáp ngõ vào sau nhà ông Lương Văn Hào và phía Nam giáp quốc lộ 4B”. Như vậy, ông Mùi nói rằng hộ gia đình mình sử dụng đất vào một mục đích “đất ở” là có cơ sở, bởi điểm A, khoản 1, Điều 7 Nghị định của Chính phủ số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 về thi hành Luật Đất đai giải thích như sau: “Thửa đất mà trên đó có một mục đích sử dụng đất” được xác định trong trường hợp thửa đất ấy “có ranh giới xác định trong quá trình sử dụng đất”.

III. Đối với hộ ông Nông Văn Mùi, việc Ban giải phóng mặt bằng thực hiện dự án mở rộng, nâng cấp quốc lộ 4B xác định diện tích 31,47m2 đất (liền kề 39,34m2 “đất ở” và nằm sát quốc lộ) là “đất nông nghiệp” cần được xem xét lại vì không đúng qui định của pháp luật.

Điều 14 Luật Đất đai qui định: Việc xác định loại đất trên thực địa phải “theo hiện trạng sử dụng đất phù hợp với quy hoạch sử dụng đất được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xét duyệt”.

Trước hết, Nhà nước không hề “quy hoạch riêng” 31,47m2 đất hộ ông Mùi sử dụng là… “đất nông nghiệp; đồng thời, căn cứ khoản 1 Điều 13 Luật Đất đai 2003 thì việc sử dụng 31,47m2… “đất nông nghiệp”(?) của ông Mùi có “hiện trạng” không hề “lọt” vào bất cứ một “tiêu chí” nào của nhóm đất được gọi là “đất nông nghiệp” bao gồm các loại đất sau đây:

Đất trồng cây hàng năm gồm đất trồng lúa, đất đồng cỏ dùng vào chăn nuôi, đất trồng cây hàng năm khác; Đất trồng cây lâu năm; Đất rừng sản xuất; Đất rừng phòng hộ; Đất rừng đặc dụng; Đất nuôi trồng thủy sản; Đất làm muối; Đất nông nghiệp khác theo qui định của Chính phủ.

IV. Tại Chỉ thị số 05/2006/CT-TTg ngày 22/2/2006 “về việc khắc phục yếu kém, sai phạm, tiếp tục đẩy mạnh tổ chức thi hành Luật Đất đai”, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo rất rõ ràng: Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất “phải bảo đảm công bằng giữa các đối tượng có điều kiện tương tự”. Đề nghị lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn yêu cầu các cơ quan Nhà nước có liên quan ở địa phương thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng.

Nguyễn Chấn
Luật gia-Nhà báo
PGĐ Công ty Luật SHTT ALNGUYEN

http://www.thanhtra.com.vn/Default.aspx?tabid=55&newsid=17712